Kiedy umiera ktoś nam bliski, pojawia się żałoba. Jest to naturalna reakcja naszego organizmu. Jednocześnie mówiąc o żałobie, mamy na myśli wiele reakcji i emocji kryjących się pod tym terminem. Bardzo długo przyjęte było, że „zdrowa” żałoba trwa rok. Dzisiaj wiemy już, że nie ma konkretnych ram czasowych – proces żałoby u każdego może przebiegać w nieco innym tempie.
Jakie są etapy żałoby?
Żałobę dzieli się na pięć etapów.
W fazie pierwszej osobie przeżywającej stratę towarzyszy przede wszystkim szok i otępienie. Osoba, która straciła kogoś bliskiego nie wierzy w to, co się stało. Próbuje wypierać to, co się stało, zaprzecza faktom. Może mieć nawet przekonanie, że to, co się stało to sen lub kiepski żart i za chwilę wszystko będzie tak, jak zawsze. Zdarza się, że osoby niewiele pamiętają z tej fazy żałoby. Odcinanie się od rzeczywistości, poczucie bezradności sprawiają, że osoby po stracie potrzebuje tu dużego wsparcia bliskich.
Druga faza żałoby to takie emocje, jak rozgoryczenie, tęsknota i żal. Do osoby po stracie dociera to, co się stało, zaczyna więc bardzo mocno odczuwać brak bliskiej osoby. Specjaliści podkreślają, że jest to najtrudniejsza faza żałoby, w której pojawiają się nie tylko żal i smutek, ale również złość zarówno na osobę zmarłą, jak i całe otoczenie. Co ważne, pojawiające się w tej fazie emocje są bardzo silne.
Faza trzecia określana jest często mianem dezorganizacji. Śmierć bliskiej osoby wiąże się zawsze ze zmianą dotychczasowego życia. W związku z tym na nowo trzeba ułożyć sobie życie, przystosowując się do funkcjonowania bez osoby, która zmarła. Burzy to poczucie bezpieczeństwa, sprawia, że pojawiają się silne emocje.
Faza czwarta jest fazą reorganizacji. Osoba w żałobie zaczyna na nowo układać sobie życie, uczy się żyć bez osoby, która zmarła. Nadal towarzyszą jej emocje związane ze stratą, ale są one zdecydowanie mniej nasilone.
Ostatnią fazą założy jest akceptacja tego, co zaszło.
Kiedy skorzystać z pomocy specjalisty?
Jeśli osoba w żałobie ciągle przeżywa silne emocje, nie przechodzi do kolejnych etapów żałoby, jej życie jest nadal zdezorganizowane, konieczne może okazać się wsparcie specjalisty.